Celem projektu było:

(1) opracowanie koncepcji programowej i metodycznej edukacji dzieci w grupie wiekowej 9-12 lat w zakresie funkcjonowania człowieka w świecie społecznym, reguł życia zbiorowego, problemów gospodarczych i wyzwań przyszłości;

(2) opracowanie koncepcji ewaluacji programu nauczania oraz

(3) pilotażowe wdrożenie programu nauczania.

Program merytoryczny został uporządkowany w 5 modułach tematycznych: jak działa społeczeństwo? (socjologia); człowiek wśród innych ludzi? (psychologia społeczna); ekonomia, czym gospodarujemy? (ekonomia i zarządzanie): kultura, to co wyraża człowieka? (nauka o kulturze i mediach); oraz świat się zmienia (wyzwania przyszłości). Dla każdego modułu tematycznego opracowano autorski program edukacyjny składający się z podręczników zawierających najważniejsze elementy wiedzy z obszarów tematycznych, zadania i ćwiczenia zachęcające do rozwijania umiejętności i kompetencji, a także filmy i grę wirtualną.

W ramach komponentu metodycznego przygotowana została monografia pt. „Nowa ścieżka edukacyjna – Program zajęć do edukacji obywatelskiej dzieci”. W tym celu autorzy przeprowadzili pogłębione studia literaturowe w zakresie: znaczenia edukacji (formy, instytucje, metody dydaktyczne), potrzeb edukacyjnych dzieci, wykorzystywanych metod dydaktycznych oraz badania efektów kształcenia. Przeprowadzono również wywiady bezpośrednie z ekspertami, pedagogami i nauczycielami oraz badania jakościowe w grupie pilotażowej. Zaprezentowane w monografii wyniki badań podkreślają znaczenie analitycznego podejścia do działań metodycznych i rozwoju kapitału ludzkiego poprzez realizowanie programu nauczania w ramach edukacji pozaformalnej.

W projekcie przygotowano również koncepcję ewaluacji programu nauczania wraz z wykorzystywanymi w tym celu narzędziami badawczymi. Zostały one przedstawione w opracowaniu: „Procedura analizy skali wzrostu wiedzy, umiejętności i kompetencji uczestników projektu. Opracowana koncepcja i narzędzia ewaluacji programu zostały przetestowane w trakcie realizacji projektu.

W projekcie ponadto przygotowano i opublikowano artykuł pt. Oczy Szeroko Otwarte – obecność projektów edukacyjnych w trzeciej misji uczelni, Horyzonty Wychowania”, 19(51), 83‑99. DOI: 10.35765/hw.1978), w którym dokonano przeglądu literatury przedmiotu poświęconej trzeciej misji uczelni oraz edukacji obywatelskiej.”. W części empirycznej artykułu przedstawiono analizę studium przypadku – projektu realizowanego przez UEK w latach 2019-2021. Jego główna teza głosi, że trzecia misja Uniwersytetu nie może ograniczać się do wkładu w rozwój gospodarczy, procesów rewitalizacji społeczno-przestrzennej i gospodarczej czy wyrównywania nierówności społecznych na poziomie wewnątrzregionalnym bądź krajowym. Jego rolą jest również kreowanie takich zasobów jak kapitał społeczny, zdolność do dialogu, poczucie odpowiedzialności czy też zdolność do zbiorowego działania na rzecz dobra wspólnego.

Wyniki badań zostały pilotażowo wdrożone w formie cyklu 16 spotkań prowadzonych w UEK, dedykowanych uczniom szkół podstawowych w wieku 9-12 lat. Zrealizowane w projekcie działania przyczyniły się do wzrostu wiedzy w wybranych dziedzinach, wzmacniania aktywności edukacyjnej i kulturalnej, zainteresowania sprawami otaczającej rzeczywistości, umiejętności jej rozumienia i interpretowania.

Członkowie zespołu: dr Norbert Laurisz, dr Katarzyna Sanak-Kosmowska